• tavaf.

    -"törütti bu evren tuçı evrülür, bayat hükmi takdir bile tezginür"
    bu evreni yarattı, devamlı döner; tanrının hükmü ve takdiri ile tavaf eder.
    kutadgu bilig.

    tezgınmek: dönmek, tavaf etmek; çevrilmek.
    divanu lügati't türk

    -"yarattı kör evren tuçı evrilür, anın birle tezginç yeme tezginür"
    (gör, evreni yarattı döner durur; onunla birlikte hayat da dönerek devreder.)
    kutadgu bilig

    bağlantılı kavramlar: #158959068

    edit:
    evren: 360°
    evrülür: 360°
    tezgünür/ tavaf: 360°
    tezginç/hayat: 360°

    edit 2:

    türkçemizdeki kavramların uyumunu incelemek için ikinci bir edit gerektiğini düşündüm;

    "toğardın batarka yorıp tezginür, tilemiş tileki? sa?a keldürür"
    (doğudan batıya kadar gezip, dolaşırlar ve arzu ettiğin şeyleri sana getirirler.)
    kutadgu bilig

    "satığçı yok erse ajun kezgüçi, kaçan kedgey erdin kara kiş eçi"
    (dünyayı dolaşan bu satıcılar olmasa idi, kara samur kürkü ne zaman giyerdin.)
    kutadgu bilig

    tezgin ve kezgüci (gezici-gezgin) sözcükleri birbirlerine alternatif olarak kullanılmış.

    tezgin: gezip dolaşmak, tavaf: 360°
    kez/gez: #158984500

    - "bayat tapğı kaldı kişi tapğı kıldım, ajun tegre yügrü özümni kürettim"
    (insanlara hizmet ettim, tanrı ibâdeti kaldı; dünya çevresinde koşarak, özümü kaçırdım.)
    kutadgu bilig

    tegre: çevre, etraf, daire - o: 360°

    sözcüğümüz divanu lugati't-türk'te "savaş" adlı bir şiirde de bulunuyor.

    tegre alıp egrelim
    attın tüşüp yügrelim
    arslanlayu kükrelim
    küçi anıng kevüsün

    çembere/daireye alıp kuşatalım,
    attan inip koşuşalım,
    arslan gibi kükreyelim,
    gücü onun gevşesin.
hesabın var mı? giriş yap